Thưa thầy, Con đã từng tham dự khóa thiền của thầy tại Huế. Trong suốt thời gian đó đến nay, con đã ngộ ra rất nhiều điều, và nhận thấy rằng những điều thầy dạy làm cho con giác ngộ từng ngày.
Nhưng đôi khi, con vẫn không thể biết rõ chính mình, vì những cám dỗ cuộc sống: vật chất, địa vị, danh vọng, hay những tham ái, sân, hận, ghét hay thương... Những lúc vong thân như thế, con đã mất rất nhiều thời gian vô ích, con xin hỏi, con phải làm thế nào để luôn chánh niệm, tỉnh giác khi mình rơi vào trường hợp này?


Thứ hai, con xin hỏi thêm: Trong lúc con đang học, thì một ý nghĩ khởi lên và chúng lôi con đi. Lúc đó, con dừng việc học lại và quan sát chúng, xem nó như thế nào. Như thế có đúng không thầy? Vì con cảm thấy mỗi lần dừng lại để quan sát chúng thì phải bỏ ra 1 khoảng thời gian rồi!


Trả lời:
1) Không sao, con đang như thế nào thì cứ thấy mình như vậy, có như thế con mới phát hiện ra được mọi mặt phải trái của chính mình. Không cần cố gắng để đạt đến một tình trạng chánh niệm tỉnh giác lý tưởng mà chỉ cần thấy mình như mình đang là. Con cứ làm theo nhu cầu cần thiết của đời sống miễn sao con vẫn sáng suốt biết mình là được. Cứ như vậy thì đến lúc nhân duyên chín mùi con sẽ thấy ra tất cả.

2) Thực ra khi con biết có ý nghĩ khởi lên thì nó đã dừng lại rồi, đâu cần một thời gian để theo dõi nó. Khi ý nghĩ khởi lên và lôi con đi tức con đã dừng việc học rồi bây giờ còn dừng gì nữa? Nhưng khi con biết ý nghĩ đang khởi lên tức con đã trở về với mình và "mình" lúc đó chính là việc học. Như vậy không phải là dừng việc học mà là dừng ý nghĩ để trở về việc học thì đúng hơn. Nhưng đối với tâm thì thấy tức là dứng chứ không dừng bằng cách ức chế hay dồn nén.