Bạch thầy! Hỏi thầy mà sao con thấy hổ thẹn với thầy quá, xin thầy hoan hỉ!
Con thực hành qua thời gian cũng khá lâu, mà trong con hình như tính sân si vẫn còn con chưa buông hết thầy ạ, con không biết mình bước đi như vậy có đúng không, con chỉ nghe pháp thoại và đọc sách hành theo chứ chẳng được người thầy nào hướng dẫn trực tiếp cả, xin thầy chỉ dẫn cho con ạ:
- Mỗi lần gặp chuyện không hay đến trước tiên con cũng nổi nóng nói ra một câu bực tức sau đó mới thấy và dịu lại, hít thở quan sát bản thân điều tiết lại câu nói và cử chỉ.
- Một việc nào đó đến như một lời nói hay hành động của người khác con thường im lặng nhưng trong ý thức con nhảy vọt đủ chiều hướng khi thì có ý tốt khi có ý xấu, con cũng lại chú tâm hơi thở nhìn quan sát nhưng phải một lát sau nó mới thực sự đi.
- Lúc ngồi thiền cũng vậy: ban đầu con nhìn được hơi thở nhưng hình như còn có ý chủ động, và tiếp tục quan sát nhưng được vài ba phút rồi lại chìm theo những ý tưởng, một lát sau con quay về hơi thở và lại bị lôi đi... Con ngồi cỡ gần 1 tiếng người bắt đầu hồi hộp, khó chịu tâm không yên và thế là con đứng dậy. Trước đây, con ngồi rất thoải mái, có khi hơn hai tiếng mà không sao chỉ tê chân thôi, nhưng sao giờ con lại thấy mình đi xuống,
Thầy ơi, xin chỉ thầy chỉ dạy cho con! Con xin đảnh lễ thầy!

Trả lời:
Con đừng vội đáng giá là đi xuống hay đi lên một cách chủ quan như thế mà chỉ thấy ngã và pháp đang diễn ra như thế nào thôi. Biết đâu trước đây con không thấy còn bây giờ con thấy rõ hơn cái tâm lăng xăng của mình. Khi thấy con chưa thấy một cách khách quan trung thực mà vẫn còn muốn chế ngự hay xử lý theo một chiều hướng tu tập nào đó của mình hoặc theo một phương pháp có sẵn nào đó.

Con làm cũng tương đối đúng nhưng chưa vô tư và tự nhiên, con vẫn muốn ép theo định hướng của con, cái hướng mà hầu như mọi người đều muốn đạt tới là ổn định cái tâm. Khi muốn ổn định cái tâm thì con tự rước vào chiều hướng đối nghịch của nó. Nếu con thấy tâm ổn đinh hay không ổn định đều bình đẳng, đều là bài học để con thấy ra bản chất vô thường, khổ, vô ngã như nhau thì con sẽ có một thái độ khác hẳn. Một thái độ bình thản giữa động và tịnh, giữa khổ và vui, giữa được và mất, giữa thành và bại v.v...

Chỉ bình thản mà thấy để khám phá sự thật về mình và cuộc sống. Chỉ thấy pháp là pháp thôi thì con sẽ thấy ra cách vận hành của nó, và khi đó con sẽ nhận ra rằng nó đâu phải là ta, là của ta, là tự ngã của ta mà phải lăng xăng xen vào xử lý. Có hai sự lăng xăng, đó là cái "lăng xăng" tất yếu trong sự vận hành trùng trùng duyên khởi của pháp, và sự lăng xăng của cái ta ảo tưởng muốn được như ý mình. Con có thấy ra điều đó không? Nếu không thì con không thể thấy cái "lăng xăng" kỳ diệu của pháp, mà chỉ miệt mài chạy theo cái lăng xăng trong ý đồ của bản ngã mà thôi.

trungtamhotong.org