Kính thưa thầy, xin thầy dạy con cách chuyển hóa tâm sân ngoài cách nghĩ rằng người đang đối diện là người mình yêu thương và dùng lòng từ bi để đối trị. Thật khó để quán tưởng rằng tất cả mọi người đều là người thân hoặc đã từng là cha mẹ mình. Xin thầy dạy cho con. Con cám ơn thầy.

Trả lời:
Chuyển hóa tâm sân có rất nhiều cách, nhưng nói chung là có hai loại: Loại trực tiếp và loại gián tiếp.

Trong loại gián tiếp cũng có nhiều cách, như cách con nói là dùng một tư tưởng không sân (ly sân tưởng) để đối trị lại một tư tưởng sân đang khởi lên trên đối tượng, nhưng không nhất thiết phải nghĩ theo công thức con nói. Có thể là đọc một bài kinh rải tâm từ, có thể suy nghĩ đến những khía cạnh đáng thông cảm của đối tượng, có thể nghĩ đó là duyên giúp mình nhẫn nại, có thể chú tâm vào hơi thở để tránh nghĩ đến đối tượng dễ sân v.v...

Trong loại gián tiếp này cách có lẽ hay nhất là không nên đợi đến khi sân khởi lên rồi mới đối trị, mà nên tập phát triển tâm từ một cách độc lập - lúc tâm sân chưa khởi - bằng cách buông thư cho thân tâm thật thoải mái cho đến khi cảm nhận được sự lắng dịu... dịu dàng... mát mẻ... hiền lương... tràn ngập thân tâm với tâm ngọt ngào từ ái. Với cảm xúc thanh lương ấy con mở rộng tâm từ ra tràn ngập căn phòng, tràn ngập ngôi nhà, rồi rộng dần rộng dần ra... Tâm từ này sẽ giúp con ngày càng cảm thấy ít sân hơn khi tiếp xúc với đối tượng dễ sân.

Loại trực tiếp thì khác. Khi tâm sân sinh diệt thế nào con chỉ cần lắng nghe, cảm nhận nó như vậy. Con không cần đối trị sân mà là phải thật sự nhận ra tánh tướng của nó, biết rõ nhân duyên sinh khởi của nó, thấy vị ngọt và sự nguy hại của nó... thì nó tự diệt, và con cũng thấy rõ nó diệt thế nào. Đây là chuyển hóa tâm sân bằng trí tuệ. Khi có trí tuệ thì đồng thời tâm từ cũng hiện hữu, lúc đó sân không thể sanh khởi lên được.