...Kính bạch Thầy! Làm thế nào để biết mình thiền đạt được kết quả?

TRẢ LỜI:

1. Thấy ra trong hành động, nói năng, suy nghĩ những sai lầm như tham, sân, si, ngã mạn, tà kiến, ích kỷ, đồ kỵ, v.v...

2. Thấy ra mọi hoạt động của thân tâm chỉ là sự tương giao vận hành vô chủ giữa danh và sắc

3. Thấy ra mọi hiện tượng đều vô thường sinh diệt

4. Thấy ra nhận thức sai lầm và hữu vi tạo tác là nguyên nhân của khổ đau và trói buộc

5. Thấy ra trong sự vận hành của thân tâm và vạn pháp hoàn toàn không có cái Ta

6. Thấy ra ý niệm "Ta", "của Ta", "tự ngã của Ta" chỉ là ảo tưởng nên không còn ngã kiến, ngã thủ

7. Thấy ra mọi chế định tục đế đều không hoàn hảo nên không chấp trước vào bất cứ hình thức nào

8. Thấy ra trong thực tánh chân đế tánh biết và pháp đã tự hoàn hảo nên không còn phân vân nghi hoặc

9. Thấy ra không cần nương tựa và bám víu bất kỳ sở đắc nào nên không còn tham ái trở thành (không còn chỗ sinh y)

10. Thấy ra không có ngã, nhân, chúng sanh, thọ giả nên không còn ngã mạn, trạo cử và vô minh.

Trong mười điều trên, con thấy được chừng nào thì chính là "đạt được kết quả" chừng đó.

Thưa Thầy, con chưa hiểu 3 điều này nghĩa là gì ạ:

Điều 8: Thấy ra trong thực tánh chân đế tánh biết và pháp đã tự hoàn hảo nên không còn phân vân nghi hoặc. Điều 9: Thấy ra không cần nương tựa và bám víu bất kỳ sở đắc nào nên không còn tham ái trở thành (không còn chỗ sinh y). Điều 10: Thấy ra không có ngã, nhân, chúng sanh, thọ giả nên không còn ngã mạn, trạo cử và vô minh.

Con xin Thầy dạy cho con hiểu ạ.

TRẢ LỜI:

Điều nào con hiểu được thì hiểu, điều nào chưa hiểu thì cứ để đó rồi đủ duyên sẽ hiểu, đừng nên cố hiểu bằng lý trí suy luận. Vì đây là thước đo trình độ tu chứng (tự thấy ra sự thật) mà con. Có thể con không hiểu một phần vì trở ngại ngôn ngữ. Vậy để Thầy giải mã ngôn ngữ thôi còn có thực chứng được hay không lại là chuyện khác:

Điều 8 có nghĩa là khi đã thực chứng bản chất tối hậu của pháp (hay Thiền Tông gọi là kiến tánh) thì không còn nghi ngờ gì về chân lý nữa.

Điều 9 có nghĩa là khi đã thực chứng chân lý tối hậu thì không còn nương tựa hay dính mắc bất cứ điều gì trên đời, không còn muốn hay cố gắng trở thành cái gì nữa cả (sinh y là chỗ bám víu để trở thành), chỉ sống tùy duyên thuận pháp vô ngã vị tha thôi.

Điều 10 có nghĩa là không còn thấy mình là Ta, là người, là chúng sinh hay là sinh mệnh gì cả, vì đã trở về với chân lý tối hậu thì làm sao còn ngã mạn, trạo cử và vô minh nữa.

Kinh thưa Thầy, sau một thời gian học Pháp Thầy, con thấy con người mình vô minh và phức tạp lắm. Cái tốt xấu gì cũng có. Nên bây giờ con chẳng dám tin gì ở mình cả và cũng chẳng dám thần tượng và tin ai cả. Cộng với từ thuở nhỏ đến giờ, con luôn bị người khác lợi dụng và gạt gẫm nên tâm nghi hoặc của con rất nhiều. Vậy xin Thầy chỉ dạy con làm sao để ứng phó với người đời, kể cả cha mẹ anh chị em và bạn đạo? Thành kính tri ân Thầy.

TRẢ LỜI:

Trong 10 điều "thấy ra" mà thầy trả lời thì như vậy con đã thấy ra điều thứ nhất. Có điều nếu con thấy sâu hơn nữa thì con sẽ thông cảm với mọi người, vì ai mà chẳng sai lầm, không sai lầm làm sao mà học bài học điều chỉnh nhận thức và hành vi để có thể Minh Hạnh Túc như Phật? Có vị Phật nào chưa từng trải vô số sai lầm mà thành Phật đâu? Không trải qua sai lầm làm sao Ngài biết được chúng sinh sai lầm như thế nào mà từ bi khai thị và chỉ đường giác ngộ?

Vậy là con chưa thấy hết sai lầm của mình đâu, hãy thấy nữa đi, cho đến khi nào chẳng còn nghi ngờ, phê phán hay thiên vị ai cả thì con mới thực chứng điều thứ nhất được.

Nhiều người bỏ qua điều "thấy ra" thứ nhất này để muốn tu luyện cho mau giải thoát thì thật là sai lầm trầm trọng! Thực ra điều thứ nhất này là điều khó chứng nhất, nếu chứng được khâu này thì mấy khâu sau tưởng là khó lại dễ dàng hơn nhiều...

Thầy Viên Minh - Tổng hợp từ các Hỏi & Đáp trungtamhotong.org