Kính thưa thầy: Ngộ hay satori của Thiền Tông tương đương với tầng tuệ nào bên Thiền Vipassanà của Phật Giáo Nguyên Thủy?

Trả lời:
Ngộ là Kiến Tánh mà Kiến Tánh tương đương với từ Vipassanà có nghĩa là thấy thực tánh chân đế. Thực chứng trong Thiền Vipassanà bao gồm 16 tuệ, nhưng tuỳ trình độ của hành giả mà chứng được tuệ thứ nhất hay chứng tuệ cuối cùng. Cũng vậy tuỳ trình độ kiến tánh mà hành giả Thiền Tông chứng đạt được giải ngộ (thấy lý), chứng ngộ (thấy sự) và triệt ngộ hay viên ngộ (thấy tánh hoàn toàn). Thực ra không cần phải so sánh trên lý thuyết như vậy mà quan trọng là có thực chứng hay không, vì đã thực chứng pháp thì pháp thực tánh không bao giờ sai biệt. Chỉ những người chưa thực chứng mới phân biệt theo kiến thức của lý trí mà thôi.

trungtamhotong.org