Kính thưa Thầy, con đọc trong một số sách Thiền khi nói về việc từ bỏ bản ngã thì đươc giải thích "là đem chính mình thể nhập vào chân như 'tathatà', là thể nhập vào vạn pháp, như giọt nước thể nhập vào đại dương... khi ta nhìn hoa ta tức là hoa, khi ta nghe mưa ta chính là mưa", như vậy có phải đó là từ bỏ "tiểu ngã" để trở thành "đại ngã"? Theo Vipassana thì trở về với thực tánh chân đế của vạn pháp là làm thế nào và thực tánh chân đế là gì? Kính xin Thầy chỉ dạy.

Trả lời:

Không phải là đem chính mình thể nhập vào thực tánh chân như của vạn pháp, vì nếu như vậy đúng là bỏ tiểu ngã để lấy đại ngã làm "ta, của ta và tự ngã của ta". Khi con trở về với tự tánh - thực tánh chân đế hoàn toàn vô ngã - có nghĩa là không còn khởi lên cái ngã ảo tưởng nữa thì gọi là thể nhập pháp tánh chân như chứ không phải là khi con nhìn hoa thì cố đồng hóa với hoa hay nhìn mưa thì cố đồng hóa với mưa đâu.

Giọt nước thấy ra tánh nước nơi chính nó nên đồng với tánh đại dương khác xa với giọt nước cố hòa mình vào đại dương như chỗ trú an toàn của mình. Thực tánh chân đế là pháp như nó đang là chứ không phải cái con cho là, phải là, sẽ là... để rồi cố gắng thể nhập vào đó...

Viên Minh
Mục Hỏi & Đáp trungtamhotong.org