Con kính thưa thầy, khi con buồn, con chưa kịp lắng nghe trọn vẹn nỗi buồn thì người khác lại mang lại cho con nỗi buồn khác, nó cứ chồng lên nhau làm tâm con không biết phải làm sao? Con mong thầy chỉ dạy cho con.

Trả lời:
Vì vậy mới gọi là UẨN - sự chồng chất phức tạp của những yếu tố vật lý, những cảm giác hoặc cảm xúc, những phản ứng nội tâm, và mối ràng buộc duyên khởi giữa giác quan và ngoại cảnh.

Thực ra sự tương giao của thân tâm cảnh luôn diễn ra trong trật tự tự nhiên rất chính xác theo tiến trình tâm-sinh-vật lý của nó, chỉ vì buông lung, thất niệm và thiếu tỉnh thức nên tâm dính mắc trong những mối quan hệ mà không trở về trọn vẹn trong sáng với diễn biến trật tự đó ngay nơi thực tại của nỗi buồn. Do đó chưa thấy được nỗi buồn này thì đã bị bị nỗi buồn khác che lấp đi và cứ thế vô minh ái dục ngày thêm chồng chất theo năm uẩn.

Con chỉ cần nhìn thấy nỗi buồn một cách tự nhiên và vô tâm thôi thì tức là trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại nỗi buồn rồi, chứ không cần cố gắng lắng nghe một cách chủ quan để tìm hiểu điều gì đâu. Trí tuệ của tánh biết cực nhanh, nên mọi hiện tượng dù qua nhanh đến đâu nó cũng thấy, chính vì thế mà gọi là Vipassanā. Nguyên lý là thế này: Cái gì qua cho qua, chỉ thấy cái đang là.