Kính bạch Thầy, Con đã hiểu những lời Thầy dạy, tất cả những trường hợp xảy đến trong cuộc sống của con đều do cái ta ảo tưởng xen vào can thiệp. Và cái ta ảo tưởng này tạo ra hoạt động của ngũ uẩn. Nhưng cái ngũ uẩn tự tạo lề thói cho mình hàng ngày nên tạo thành thói quen rồi. Chỉ có "một lúc nào đó" con "tạm thời" thoát khỏi lề thói định sẵn nên mới thấy và trọn vẹn với thực tại pháp đang là mà thôi, còn hầu như đều sống với thói quen đã định sẵn của bản ngã. Vậy con phải làm sao để gạn lọc bớt đi những lề thói cũ (tạo tác lâu ngày trở thành thói quen) để có thể sống trọn vẹn với pháp đang là? Mặc dù con vẫn chánh niệm, tỉnh giác nhưng những nguyên tắc do bản ngã đã định hình thì con vẫn hay quen và làm theo rất trình tự.

Trả lời:
Điều này thì thầy đã nói nhiều rồi, tại con quên đó thôi. Chúng ta thường hay quên thực tại mà chỉ nhớ lập trình của bản ngã. Lẽ ra lập trình mới khó nhớ, còn thực tại thì ngay đó là thấy ngay đâu cần phải nhớ. Thế mà một khi đã rơi vào quỹ đạo của thói quen thì người ta chỉ nhớ lập trình mà quên mất thực tại!

Khổ một nỗi nếu cố gắng trở về với thực tại thì cũng là một lập trình của bản ngã. Đó chính là chỗ dễ nhất mà cũng là khó nhất của thiền Vipassanā mà tự con phải khám phá phát hiện một mình, không nên lệ thuộc vào bất cứ ai và bất cứ điều gì.

trungtamhotong.org