..Kính thưa thầy,con có nhân duyên được nghe và đọc tụng kinh Thủ Lăng Nghiêm. Qua sự cảm nhận của con thì đức Phật đã từ bi chỉ dẫn con đường trở về Diệu Tâm thông qua tánh nghe, tánh thấy, tánh biết. Con đường tu tập nhân lại chứ không qua pháp môn, có phần giống như pháp tu mà thầy đang hướng dẫn chúng con.

Nhưng con cũng có nghe kinh Thủ Lăng Nghiêm là kinh phát triển, không thuộc kinh Nguyên Thủy và có một số nhà sư thuộc hệ phái Nguyên Thủy không chấp nhận kinh Thủ Lăng Nghiêm, cho là kinh ngoại đạo không phải do đức Phật thuyết. Nay con xin thầy từ bi khai thị cho con hiểu thêm cách nhìn của thầy về bộ kinh này và giúp con hiểu do điểm vi tế nào mà nhiều người lại cho kinh Thủ Lăng Nghiêm không do Phật thuyết ạ? Con xin cảm tạ thầy.

Trả lời:

Trước hết thầy đính chính là những điều thầy thuyết không xuất phát từ Kinh Lăng Nghiêm mà do thầy tự khám phá phát hiện và hoàn toàn phù hợp với Kinh Nguyên Thủy.

Trong Kinh Tăng Chi 1.10 đức Phật dạy rằng tâm vốn trong sáng (pabhassara citta) nhưng kẻ phàm phu không biết tâm này nên để cho cấu uế từ ngoài vào làm cho ô nhiễm, bậc thánh trí biết được tâm này nên không để cấu uế từ ngoài vào làm cho ô nhiễm.

Trong Kinh Tiểu Bộ đức Phật cũng dạy rằng vì có cái không sinh, không hữu, không tác, không thành nên mới có thể thoát được sinh, hữu, tác, thành. Do đó một vị giác ngộ mới trở về với tâm vô sinh ấy mà được gọi là bậc Alahán.

Hơn nữa, căn bản lời dạy của chư Phật là: "Không làm các điều ác, làm các điều lành và giữ tâm thanh tịnh". Tâm thanh tịnh này không do ai tác thành mà chính là cái tâm vô sinh, vô ngã và chiếu sáng (pabhassara citta) đó. Như vậy, tu tập có nghĩa là xả ly cấu uế từ ngoài vào thì tâm sẽ tự chiếu sáng như bầu trời không mây thì mặt trời tự chiếu sáng, chứ không phải do bản ngã hữu vi tạo tác ra một Thánh tâm nào khác.

Thầy đọc Kinh Lăng Nghiêm từ hồi nhỏ nên bây giờ còn không nhớ chi tiết kinh ấy nói gì, chỉ nhớ đại khái là kinh ấy luận về Tâm mà thôi. Kinh này có thể có trước hoặc cùng thời với Phật Giáo Đại Thừa, viết bằng tiếng Sanskrit, mà Sanskrit có sau tiếng Pāli của đức Phật hơn 200 năm (theo nghiên cứu khảo cổ của cuốn Pāli is the Mother of Sanskrit), như vậy kinh này được một vị Tổ nào đó biên soạn vào khoảng 200 đến 600 năm sau Phật lịch.

Tất nhiên Lăng Nghiêm không phải là do Phật thuyết mà do vị Tổ ẩn danh nào đó biên soạn, nhưng cũng không phải là của ngoại đạo như một số vị nghĩ, vì nội dung vẫn có nhiều điều đáng học hỏi chiêm nghiệm. Có điều do nhiều người hiểu lầm Chân Tâm Diệu Tánh nói trong kinh Lăng Nghiêm là "cái tâm thường hằng bất biến của ta" nên rơi vào 2 tà kiến là Ngã Kiến và Thường Kiến trong khi cái Tâm Chiếu Sáng Pabhassara Citta mà đức Phật dạy là không sinh, không hữu, không tác, không thành nên là vô vi, vô ngã, không thường, không đoạn.

Có lẽ do hiểu Chân Tâm thành thường kiến, ngã kiến như vậy nên mới bị xem là ngoại đạo. Tất cả kinh nguyên thủy hay phát triển đúng đắn đều nói về chân lý vốn sẵn nơi mỗi người nên tốt nhất là khi đã hiểu ý kinh thì mỗi người nên tự khám phá sự thật nơi chính mình hơn là y cứ vào kinh luận (Như Phật đã cảnh báo người xứ Kalama)...

Viên Minh
Mục Hỏi & Đáp trungtamhotong.org