Kính thưa Thầy,
Khi nói “thận trọng, chú tâm, quan sát”, vậy ai là người chú tâm, ai là người quan sát? Có sự tham dự của cái Tôi trong đó hay không? Hay có phải đó chỉ là “tánh biết” đứng ngoài bản ngã như một “nhân chứng” để nhận biết về thực tại đang là?
Kính Thầy.

Trả lời:
Thận trọng, chú tâm, quan sát chính là giới, định, tuệ. Nếu là giới định tuệ tự tánh thì xuất phát từ tánh biết vô ngã. Nếu là giới định tuệ chế định thì vẫn còn ý thức hữu ngã. Vì vậy tùy theo căn cơ trình độ của mỗi người mà thận trọng, chú tâm, quan sát thể hiện một cách hữu ngã hay vô ngã. Nếu thận trọng chú tâm quan sát với bản ngã thì chưa thấy được thực tánh, tuy nhiên nếu đúng mức thì bản ngã sẽ tự biến mất, lúc đó chỉ còn tánh biết thấy thực tánh pháp.

trungtamhotong.org